5 VRAGEN AAN FRANCESCO GIOIA

Kunt u ons wat vertellen over hoe u fotograaf bent geworden?

Begin twintig werkte ik enkele jaren bij een fotojournalistiek agentschap in het historische centrum van Florence. In die tijd was ik verantwoordelijk voor het beheer van een uitgebreid archief met meer dan drie miljoen foto's die de oprichter van het agentschap, Giulio Torrini, tussen 1944 en de jaren tachtig had gemaakt. Ik gebruikte een oude Canon camera, die ik van mijn werkgever had gekregen, om kleine foto-opdrachten uit te voeren.

Als autodidact heb ik mijn vaardigheden aangescherpt kort na mijn verhuizing naar Londen in 2015. Je zou kunnen zeggen dat ik bijna per ongeluk fotograaf ben geworden.

Foto: Francesco Gioia

Kunt u iets zeggen over uw foto's? Wat is u speciale interesse? Hoe kiest u de kleuren, samenstelling, thema's enz.?

Wanneer ik fotografeer, probeer ik de scène onveranderd te laten, met respect voor de onderwerpen en de situaties. Tijdens de opnamefase zoek ik naar alle narratieve middelen die typisch zijn voor film, kunst en literatuur om de aura van mysterie en onzekerheid rond het moment dat ik vooraf visualiseerde te benadrukken. In dit proces spelen de keuze van de snede, de studie van het licht en de onderwerpen een rol.

Spanning, dubbelzinnigheid, onregelmatigheid, aarzeling en mysterie komen mij vaak te hulp en leiden mij tot het verkennen van narratieve paden met meerdere variaties. Elk gefotografeerd moment is toevallig, op dat moment gebeurd en, misschien, een voorbode van verdere toekomstige ontwikkelingen. Het zoeken naar deze elementen, en dit doen zonder te vervallen in gemakkelijke stilistische oefeningen, is een zeer lang, oncontroleerbaar en moeizaam proces, maar rijk aan enorme bevredigingen.

In het algemeen gaat het er voor mij om momenten onbevangen vast te leggen en vorm, kleur en gedaante te benadrukken boven thematische inhoud. Mijn belangstelling gaat vooral uit naar schaduwen en kleuren, texturen, oppervlakken en abstracties. Mensen die voor een foto of schilderij staan verwachten meestal een onmiddellijke openbaring, een duidelijke boodschap of de directe uitdrukking van een gevoel, in plaats van een obstructie.

Foto: Francesco Gioia

Ik zie mijn foto's als visuele allegorieën of metaforen die iets anders voorstellen. Persoonlijk vind ik het spannend om geconfronteerd te worden met een enigma, iets dat nog geen vooraf vastgestelde parameters of een gemakkelijk toegankelijke en voor de hand liggende interpretatiesleutel heeft. Ik hou er niet van mijn foto's in didactische termen te definiëren of uit te leggen. Vanuit mijn standpunt is er nooit een geschreven verhaal of een goede of verkeerde manier om foto's te interpreteren en daarom denk ik graag dat elk van mijn beelden zijn eigen verhaal heeft, een verhaal dat zich anders manifesteert afhankelijk van wie ernaar kijkt.

Er is geen bepaald thema of theorie wanneer ik fotografeer, het gaat vooral om instinct en gevoel, ik hou er niet van om volgens het boekje te werken of uit te leggen wat ik doe, ik wil dat de boodschap wordt gevonden en gecreëerd door de individuele kijker. Mensen de gaten laten vullen en hun eigen verhaal laten verzinnen is voor mij essentieel. Enkele terugkerende thema's zijn ogen, handen, architectuur, mensen, bloemen, abstracties en reflecties. Ik probeer altijd niet vast te zitten aan thema's of genres, ik probeer in verschillende richtingen tegelijk te werken om een continue stroom van ideeën en experimenten mogelijk te maken. Wat ik ook kies, het proces is vrij emotioneel, ik heb de neiging uit te drukken wat ik op dat moment voel en meestal begin ik te improviseren en het resultaat is altijd onverwacht.

Foto: Francesco Gioia

Waar komt die belangstelling vandaan?

Mijn speciale interesse komt voort uit mijn liefde voor schilderkunst en film. Veel schaduwspel en bepaalde sferen zijn geïnspireerd door Duitse expressionistische cinema, film noir, en filmmakers als Fritz Lang, Orson Welles, Robert Wiene, en Friedrich Wilhelm Murnau. Veel van mijn esthetische keuzes zijn beïnvloed door de Bauhaus-beweging, het Precisionisme, de expressionistische schilderijen van VasilyKandinsky en het surrealisme van Joan Miró.  

Waar haalt u uw inspiratie? Films, boeken of tijdschriften? Of wat omringt u?

Ik ben gefascineerd door het onbekende en door beelden waarvan de betekenis obscuur en veelzijdig is. In mijn werk heb ik ingezien dat het loslaten van controle heel nuttig kan zijn. Daarom heb ik de neiging om me niet volledig bewust te zijn van wat ik probeer te bereiken. Openstaan voor fouten en onverwachte gebeurtenissen kan een positieve invloed hebben op het eindresultaat, dus laat ik het altijd gebeuren zonder vooroordelen.

Foto: Francesco Gioia

Film is voor mij altijd een enorme inspiratiebron geweest. Hitchcocks studies van kleuren en perspectieven hadden een grote invloed. Enkele van mijn favoriete regisseurs zijn onder meer Roman Polanski, John Cassavetes, Jean Renoir, Jean-Luc Godard, Woody Allen, Federico Fellini, Claude Chabrol, Mario Bava, Ingmar Bergman, Werner Herzog en Orson Welles.

Op het gebied van fotografie ben ik beïnvloed door auteurs uit de jaren twintig en dertig, zoals Minor White, Germaine Krull, Man Ray, Florence Henri, Walker Evans, André Kertész en Ilse Bing. Ik bewonder ook fotografen als Ernst Haas, Saul Leiter, Keld-Helmer Petersen, William Eggleston, William Klein, Ralph Gibson, Erwin Blumenfeld, Garry Winogrand en Ray K. Metzker. De lijst zou nog langer zijn. 

Wat zijn uw plannen voor de rest van de dag?

In mijn vrije tijd verken ik graag verschillende vormen van kunst en cultuur. Ik ga graag naar de bioscoop om de nieuwste films te bekijken, bezoek musea en tentoonstellingen om verschillende kunststijlen te waarderen, luister naar muziek en woon concerten bij, en lees boeken die mijn verbeelding stimuleren. Ik vind ook plezier in eenvoudige dingen zoals een wandeling in het park, nieuwe recepten uitproberen en koken, en quality time doorbrengen met geliefden tijdens een lekker diner.