INTERVIEW MET HENGKI KOENTJORO

Vertel ons over jezelf.

Ik ben geboren in Semarang, Midden-Java, Indonesië. Mijn eerste kennismaking met fotografie begon toen ik 11 jaar oud was. Mijn ouders gaven me een Kodak Pocket en sindsdien heb ik nooit meer omgekeken. Deze camera hielp mijn verbeelding op gang, wat volgens mij het belangrijkste aspect is van het kunstenaarschap in het algemeen. Daarna ging ik naar het Brooks Institute of Photography in de VS om meer te leren over zwart-wit fotografie. De legendarische Ansel Adams was het eerste idool dat mij inspireerde tot de monochrome wereld. Ansel Adams' zonesysteem heeft me geleerd BW gedetailleerder te zien, vooral met de mogelijkheid te "spelen" met de tonaliteit van het medium. Het is niet alleen 2 kleuren; zwart en wit, maar een totaal ander spectrum dat bestaat uit oneindig veel grijstinten. Door deze kennis heb ik veel dingen kunnen doen om sfeervolle fotografie te creëren die de stemming en nuance accentueert. Het is een kunstvorm omdat je bent wat je fotografeert. Je moet je persoonlijkheid in je werk leggen zodat er een stijl ontstaat die uniek is voor jou.

Kunt u ons wat vertellen over hoe u fotograaf bent geworden?

Ik hield van het idee om momenten te bevriezen en te bewaren voor later. Het was zo'n nieuwe technologie voor mij op die jonge leeftijd en het was erg intrigerend en sprak dus tot mijn verbeelding. In die tijd, in 1974, was kleurenfilm erg zeldzaam en moeilijk te ontwikkelen, dus was BW de enige keuze voor mij. Ik fotografeerde nog jaren veel in zwart-wit en leerde onderweg mijn ogen in monochroom te kijken. Toen ik op de middelbare school zat, kwam ik in aanraking met het meesterwerk van de grote Ansel Adams en ik heb nooit meer omgekeken. Ik raakte in de ban van de manier waarop hij speelde met tonaliteit en het dynamische bereik van BW-fotografie, ik was meteen verkocht.

Foto: Hengki Koentjoro

Kunt u iets zeggen over uw foto's? Wat is u speciale interesse? Hoe kiest u de kleuren, samenstelling, thema's enz.?

Ik zoek naar een bepaalde sfeer en soms ook naar grafische compositie, lijnen, details en interessante textuur. Alles wat als mooi, surrealistisch, mysterieus en sfeervol wordt ervaren.

Mijn foto's met de titel "Liquid Garden" en "Fertility" verbeelden de schoonheid van de onderwaterwereld op een surrealistische manier, heel sfeervol. "Vruchtbaarheid" gaat meer over compositie en details, de onderwaterwereld danst in synchrone beweging om een prachtig ritme in de natuur te creëren.

Waar komt die belangstelling vandaan?

Ik ben een fine art fotograaf, standaard betekent dat: Een genre dat wordt gedaan op een persoonlijke, diep subjectieve manier; het drukt de waarnemingen en emoties van een fotograaf uit. Wij leggen meer vast dan een louter realistische weergave van het onderwerp, en proberen een persoonlijke interpretatie over te brengen. De grote Ansel Adams zei ooit dat je geen foto moet nemen, maar een foto moet maken. Deze benadering geeft me de vrijheid om mijn geest uit te drukken en mijn interpretatie heeft me gebracht tot de sfeervolle weergave van het surrealistische, mystieke of mysterieuze van de wereld onder de zee.

Foto: Hengki Koentjoro  

Waar haalt u uw inspiratie? Films, boeken of tijdschriften? Of wat omringt u?

De natuur inspireert me. Ik hou van de natuur; het helpt me mijn geestelijke gezondheid terug te krijgen. Vooral de oceaan en de bergen hebben die mystieke en mysterieuze waarden waar ik diep/hoog van opkijk. Wonen in Indonesië is een zegen. Met 17.000 eilanden en bekend om hun "ringen van vuur" waar er meer actieve vulkanen per eiland zijn dan in enig ander land op aarde. Ik ben gezegend met deze speeltuinen en ik ben vrij om te gaan en staan waar ik wil zonder probleem. Het is niet meer dan normaal dat ik van landschapsfotografie hou.

De oceaan is een belangrijk element in mijn foto's en speelt ook een belangrijke rol in mijn leven zelf. Het oosten van Indonesië staat bekend om zijn mariene biodiversiteit en is perfect voor onderwaterverkenning. Veel van de eilanden daar zijn nog ongerept en de stranden zijn gewoonweg uitstekend. Ik hoef de locaties niet te onderzoeken; ik ga gewoon en verdwaal.

De equatoriale lijn maakt een dwarsdoorsnede midden in het land en maakt daardoor plaats voor sterk tropisch licht dat dramatische schaduwen creëert, vooral 's ochtends en 's avonds.

Foto: Hengki Koentjoro 

Waarom heb je gekozen voor zwart-wit foto's onder water?  

Met BW moet je meer aandacht besteden aan vormen, lijnen en textuur. Omdat ik geen kleur heb, probeer ik een sfeervolle foto onder water te maken. De vreemde, rare en wonderlijke biodiversiteit kan in een heel ander perspectief worden weergegeven met alleen zwart-wit. De sfeer en ambiance zijn aspecten die ik probeer te portretteren.

Een uitgever van Afterhours Indonesia benaderde mij met het project. Ze zijn geïnteresseerd in de foto's omdat het onderwaterfotografie in zwart-wit is. Voor mij vertegenwoordigen deze werken zowel mijn liefde voor duiken als voor fotografie. Het geeft me een verandering om een genre te verkennen dat een uitdaging vormt, vooral wanneer er geen kleur aanwezig is. Mijn benadering is meer een atmosferische fotografie met de nadruk op grafische elementen zoals vormen, lijnen en compositie. Dit boek is niet bedoeld om de biodiversiteit van de oceaan te documenteren, maar meer als middel tot zelfexpressie. We hebben het boek Monohydra genoemd. Monohydra is een fine art fotoboek dat de sfeer en nuance van het onderwaterrijk in beeld brengt. Het woord water is Hydra in het Grieks en aangezien de benadering in het teken staat van surrealisme en mystiek, denk ik dat het alleen maar past als ik het woord leen uit de Griekse mythologie.

Wat zijn uw plannen voor de rest van de dag?

Mijn passie in fotografie en reizen voortzetten. De kans om vele prachtige plaatsen in Indonesië te verkennen en met 17.000 eilanden tot haar beschikking, is mijn reis een levenslange liefdesaffaire met moeder natuur. Ik voel me gelukkig om in Indonesië te wonen.