OP BEZOEK BIJ MAXIMILIAN ZEITLER
Hoe ben je met fotografie begonnen?
Als kind kreeg ik van mijn oma een Olympus Mju filmcamera. Dat wekte toen mijn nieuwsgierigheid. Later had ik een digitale camera, wat een mooi hulpmiddel was om de wereld te ontdekken, totdat ik begin jaren 20 tot analoge fotografie kwam.
De techniek die je gebruikt is ongewoon. Kun je ons kort vertellen hoe je foto's maakt?
Momenteel werk ik aan processen uit de begindagen van de fotografie - met name het natte-plaat-collodiumproces, dat rond 1850 tot stand kwam. Bij dit proces wordt de collodiumoplossing, een mengsel van ether, alcohol, pistoolkatoen en zouten, op een zwarte aluminium of glazen plaat gegoten en in een zilverbad lichtgevoelig gemaakt. Na enkele minuten - terwijl de plaat nat is - kan hij dan met een grootformaat camera worden belicht. Het beeld wordt vervolgens ontwikkeld in de donkere kamer en gefixeerd en van water voorzien. Zodra de plaat droog is, wordt hij als laatste stap verzegeld met een vernis en is een foto van zuiver zilver klaar.
Foto: Fabian Fischer
Hoeveel technische inspanning is nodig voor een foto?
Je kunt je voorstellen dat dit proces enerzijds zeer foutgevoelig is en anderzijds aanzienlijke materiaalkosten met zich meebrengt. Vooral bij opnamen buiten de fotostudio is een donkere kamertent noodzakelijk, moet veel water worden vervoerd, waarbij dan al snel een totaalgewicht van 50 kg en meer wordt bereikt. Fotografen hadden vroeger meerdere ezels bij zich, ik gebruik nu een ladderwagen.
Foto: Fabian Fischer
Ondanks alle moeite is het mooie van het proces dat ik elke stap in het proces van het maken van de "wetplates" kan bepalen en controleren. Tot nu toe heb ik geen enkel ander medium gevonden dat met zijn beeldtaal zo nauw aansluit bij mijn innerlijk oog.
Fotografie is toegankelijker dan ooit door de digitale technologie. Hoe kwam je tot het collodium natte plaat proces in deze ontwikkeling?
Analoge fotografie kon mij boeien met een Rolleiflex die ik op een rommelmarkt had gekocht. Na enige ervaring met filmontwikkeling en handafdrukken in de donkere kamer, zag ik een video van het fixeren van een natte plaat. Deze laatste stap is magisch, want als bij toverslag verschijnt het beeld en is het eindelijk te zien in de fixer. Naar aanleiding daarvan ben ik me meer gaan verdiepen in het onderwerp natte plaat en heb ik een workshop gevolgd om de basisbewegingen te leren. Sindsdien heeft dit onderwerp me enorm gefascineerd en nooit meer losgelaten.
Foto: Fabian Fischer
De zogenaamde "tintypes", foto's op zwart aluminium, zijn uniek. Heb je ook een proces waarmee je de beelden kunt dupliceren?
Het natte plaat collodium proces heeft de laatste 30 jaar aan populariteit gewonnen door directe positieve beelden - vooral in de portretfotografie. Oorspronkelijk was het proces juist zo succesvol omdat het directe positieven, zoals dure daguerrotypen, verving. Met glasnegatieven en de contactkopie op zilverzoutpapier konden foto's voor het eerst worden gereproduceerd.
Foto: Fabian Fischer
Voor het fotoproject "Holocene" waaraan ik momenteel werk, gebruik ik handgemaakt albumine en zoutpapier om symbiose te vinden tussen plaatsen uit mijn jeugd en landschappen die vandaag belangrijk voor me zijn.
Welk genre bestrijk je met je fotografie?
Momenteel werk ik intensief in het genre landschapsfotografie, eerdere projecten leidden me naar macro- en portretfotografie. Ik ben altijd erg benieuwd hoe bepaalde onderwerpen kunnen worden gerealiseerd met het collodiumproces.
Een grote factor in je manier van werken is vertraging. Heeft dit invloed op andere gebieden van het leven?
Belichtingstijden van minuten op glazen en aluminium platen met zelfgemengde fotografische oplossingen - dat is immers vrijwel een definitie van vertraging als het vertragen van de tijd. Ik voel deze vertraging meer als een focus op de verschillende stappen in het proces, te beginnen met de beslissing om de camera hier en nu op te stellen.
De laatste jaren heb ik meer tijd en belang gehecht aan mijn fotografische en artistieke activiteiten, die ik zeer bevredigend vind - misschien is dit niet alleen te danken aan de ether.
